Nieuws

Details

Gepubliceerd: vrijdag 07 september 2018

Met de ondernemers en omwonenden die in november 2017 een verzoek om intrekking of wijziging van de vergunning hebben ingediend is eind juli overleg geweest. Daar is onder andere besloten om de gemeente nu toch in gebreke te stellen vanwege het uitblijven van een besluit. In mei had er eigenlijk al beslist moeten zijn op de verzoeken.

Nu er niet binnen twee weken na de ingebrekestelling door de advocaat is beslist, is de gemeente een dwangsom verschuldigd aan de verzoekers. Liever hadden we een beslissing van de gemeente, want ondertussen bouwt Host lekker door.

We moeten er natuurlijk rekening mee houden dat de vergunning niet wordt ingetrokken. Wel blijkt dat Host zich dan zal moeten houden aan de eigen vergunningaanvraag met bijvoorbeeld maximaal 80 m3 opslag van dikke mestfractie, alleen gebruik maken van de ontsluiting via de Nieuweweg, een beperkt aantal transportbewegingen per dag, etc. 

Om te bereiken dat de (toekomstige) gemeente bij een opschalingsplan van Host (fase 2) niet buiten spel staat, is het belangrijk dat het bestemmingsplan alleen de nu vergunde capaciteit mogelijk maakt. Volgens de gemeente kost het in behandeling nemen meer dan € 1.600 leges, en dan is er nog geen enkele zekerheid dat de gemeente inderdaad het bestemmingsplan inderdaad gaat wijzigen zoals we hebben gevraagd. Mede daarom zouden we graag zien dat de gemeente(raad) zelf het initiatief tot een wijziging van het bestemmingsplan neemt en zo was de brief aan de gemeente ook bedoeld. 

Over de vergister aan de Nieuweweg nog een paar cijfers en toelichtingen:

• Volgens Host wordt de jaarlijkse productie 2,2 miljoen m3 gas met aardgaskwaliteit. (Hiertoe moet het biogas, dat voor een heel groot deel, ca. 35%, uit CO2 bestaat, worden opgewerkt. De samenstelling van het opgewerkte biogas verschilt wel behoorlijk van aardgas, maar de verbrandingswaarde is gelijk, en er komt ook net zo veel CO2 bij de verbranding vrij.)
• In Marrum wordt jaarlijks door bedrijven en huishoudens ca. 1.350.000 m3 gas verbruikt. Als alleen naar het verbruik van huishoudens gekeken wordt dan is de productie aan de Nieuweweg genoeg voor de inwoners van Marrum en Ferwert, in jaren met een niet te strenge winter tenminste. (Aantal huishoudens in Marrum en Ferwert is 1.360 en het gem. verbruik per huishouden is ca. 1.600 m³  = 2.176.000 m³ (landelijk gezien is het gemiddelde verbruik wat lager, maar hier is uitgegaan van de situatie in onze dorpen).)
• Interessant is hoeveel energie gebruikt wordt voor deze productie. Mestvergisters staan erom bekend dat de energiebalans beroerd is gezien het grote energieverbruik bij de bouw, voor het in bedrijf houden van de vergister en voor het transport. Er is vooral sprake van het 'groenwassen van energie'. Volgens onafhankelijk onderzoeker Frank Pierie zou mest hooguit 5 - 10 kilometer getransporteerd moeten worden wil de vergisting nog efficiënt en duurzaam zijn.(Zie ook op deze pagina onder het kopje 'Twijfels over duurzaamheid'.) 
• Voor de productie van het biogas wordt jaarlijks ca. 35.000.000 kg grondstof verwerkt, waarvan tenminste 95% mest: drijfmest en dikke mestfractie van meer dan 3.500 koeien die het hele jaar op stal staan. (Een aantal dat onder beide dorpen bij lange na niet te vinden is.)
• Er mag in de vergister maximaal 5% bijproduct worden gebruikt. Host heeft aangegeven daarvoor glycerine te willen gebruiken. Met glycerine kan de gasproductie enorm worden opgekrikt dus een groot deel van het te produceren gas is te danken aan het bijproduct.
• Uit onderzoek blijkt dat bij een percentage glycerine van ongeveer 4 procent het mogelijk blijkt om de biogasproductie ongeveer te verdrievoudigen. Dit zal in Marrum naar verwachting niet worden gehaald omdat er als mest niet alleen drijfmest wordt gebruikt maar ook dikke mestfractie, waardoor de biogasproductie al wordt verhoogd. Duidelijk is wel dat alleen met mest lang zo veel gas niet kan worden geproduceerd. Met alleen (niet-verse) mest in de vergister kan waarschijnlijk niet eens het gasverbruik van de huishoudens van alleen Marrum worden opgewekt.
• Het restproduct digestaat wordt gescheiden en van de dikke fractie is het nog steeds de bedoeling dat wordt geëxporteerd. (zie het persbericht van Host). De exportmarkt van digestaat naar Duitsland is echter anno 2018 problematisch en als export nog wel plaatsvindt moet de mest en digestaat vaak dieper in Duitsland worden afgezet. (kost meer diesel en is duurder.)
• Mede daarom mogelijk onderneemt Host pogingen, zo hebben we vernomen, om de mest van boeren uit de omgeving te betrekken, mogelijk om het digestaat ook hier af te kunnen zetten. Digestaat is echter minder in trek als meststof dan onbewerkte mest, zeker in de akkerbouw. Maar een hogere financiële vergoeding kan die bezwaren mogelijk compenseren. Daarbij moeten de boeren wel bedenken dat aanvoer van digestaat naar hun land wel eens problematisch kan zijn, omdat bij de vergunningaanvraag door Host geen rekening is gehouden met de pieken in het aantal transportbewegingen die hierbij te verwachten zijn. Sterker nog, in het tot de vergunning behorende geluidsrapport, wat volgens de FUMO leidend is, is de afvoer van digestaat helemaal vergeten! (De afzet van mest is overigens momenteel erg duur voor de boeren met een mestoverschot: voor afzet van runderdrijfmest moet tot € 20 per kuub worden betaald in Oost-Nederland, voor varkensmest is de afzet nog duurder. In onze regio is dat veel minder en hebben veehouders en akkerbouwers vaak ook onderlinge samenwerkingen.)
• Voor het opgewerkte biogas is ca. € 22.500.000 aan SDE+subsidie toegekend, uit te keren over de productie van 12 jaar. Hoeveel woningen zouden voor dat bedrag wel niet gasloos gemaakt kunnen worden? Zou dat niet een betere besteding van het geld zijn, waarbij ook bedacht moet worden dat na 12 jaar als de subsidie afgelopen is, de vergisting afgelopen zal zijn, want niet rendabel, of er moet dan weer nieuwe subsidie ingestoken worden...

Al met al lijkt het mestvergistingsproject niet een voorbeeld van duurzame energie-opwekking te worden, maar veeleer een uitwas van de 'groen'gasbrache, een mestverwerker met de SDE-subsidie voor de groengewassen energie als verdienmodel. Langzamerhand lijkt er wel wat meer bewustwording te ontstaan, gezien de passages over biomassa in de Hoofdlijnen van het klimaatakkoord. De Nederlandse Melkveehouders Vakbond heeft zich in zijn reactie op de hoofdlijnen van het Klimaatakkoord zelfs tegen monovergisting uitgesproken. Maar zolang de biogasbranche in een lobbyclub als Groen Gas Nederland mensen als burgemeester Crone van Leeuwarden en gedeputeerde Schrier voor zijn karretje weet te spannen als bestuurslid, zal er in het overheidsbeleid wel weinig oog zijn voor het complete verhaal van het zogenaamde 'groene' gas.

Bestuur Doarpsbelang Marrum-Westernijtsjerk en Actiecomité No Shit!