molen_in_de_winter.png

Nieuws

Experiment Buslijn 54: verdwijnt de bus uit het dorp?

Blijft buslijn 54 door Marrum rijden? Op 8 februari was een tweede overleg van de provincie met de dorpsbelangen uit de betreffende dorpen en de reizigersorganisatie Rocov. Doarpsbelang Marrum-Westernijtsjerk heeft daar aangegeven waarom wij tegen het experiment zoals voorgesteld zijn, en dat er alternatieven zijn die wel aan het doel van de provincie voldoen dat het voor individuele gevallen misschien minder wordt, maar voor een grotere groep beter.

Mede gezien de reacties die bij ons binnengekomen zijn lijkt het plan namelijk niet verstandig, hoewel we de voordelen ook zien als er minder zwaar verkeer door het dorp zou gaan. Belangrijk is dat het plan niet goed onderbouwd is:

• Als argumenten voor het strekken wordt vooral gewezen op de snellere reistijd voor veel reizigers en de groei van het aantal reizigers die het strekken zal meebrengen. De provincie stelt dat het grootste deel van de reizigers op de lijn een snellere reis krijgt, maar dat is twijfelachtig. Voor de reizigers gaat het natuurlijk niet om de tijd dat men in de bus zit, maar om de totale reistijd. Weliswaar wordt de busreistijd korter, maar om bij de bus te komen gaat veel mensen meer tijd kosten. Als daarvan per dorp een inschatting wordt gemaakt, waarbij gekeken wordt naar de afstanden van de woningen naar de bushaltes aan de provinciale weg schatten wij dat voor reizigers op het traject waar de verandering gepland is 2/3 van de instappers een langere reistijd krijgen en slechts 1/3 een kortere reistijd. Daarbij is ook rekening gehouden met bijvoorbeeld reizigers uit Holwerd en Ternaard en verder naar Leeuwarden, die erop vooruit gaan. We zijn natuurlijk uitgegaan van schattingen, maar we zullen er vast niet zoveel naast zitten dat het beeld omdraait. En als de meeste reizigers er nadeel van ondervinden, is het niet te verwachten dat zoveel extra reizigers worden behaald als aan Provinciale Staten is voorgespiegeld aan de hand van situaties elders die overigens sterk verschillen van dit experimente.
De provincie is gevraagd naar de onderbouwing van de stelling dat het grootste deel van de reizigers een snellere reistijd krijgt. Daarop kwam een tabelletje van Arriva waarbij alleen gekeken is naar de busreistijd op het betreffende traject. Dat komt natuurlijk uit op 100% van de reizigers die een snellere busreistijd hebben!
Hier zit wel een heel wezenlijk punt, want gedeputeerde Johannes Kramer heeft aan de Staten geschreven 'Foar yndividuele gefallen kin dat betsjutte dat it minder wurdt, mar de bedoeling is wol dat it foar in gruttere groep better wurdt.’ Dat het voor een grotere groep beter wordt, klopt volgens ons niet.

• Ook is het belangrijk dat mensen die minder goed ter been zijn de bushalte dichtbij behouden. Weliswaar reizen zij lang niet zo veel als bijvoorbeeld studenten met een OV-kaart, maar het is wel een groep, die jaar in jaar uit er nadeel van zou ondervinden dat de bushalte veel verder weg zou zijn. Krimp valt in ons dorp mee, maar vergrijzing is er wel. Voorzieningen zijn in de toekomst mogelijk verder weg, wat we al zien met het verhuizen van onze huisartsenpraktijk naar Ferwert. Juist dan is het voor de leefbaarheid van groot belang dat het openbaar vervoer dichtbij is. 

• Volgens de provincie wil de reiziger een comfortabele snelle verbinding, een directe route over asfalt zonder verkeersdrempels. Welkom in Marrum dan: de busroute door het dorp gaat louter over asfalt en kent geen verkeersdrempels! Het ‘comfort’ van de reis wordt voor de meeste mensen juist minder als men door weer en wind naar en van een bushalte buiten het dorp moet gaan. Voor velen (jongeren) niet heel bezwaarlijk maar ons dorp kent een behoorlijk aantal inwoners voor wie dit wel heel lastig is. Als het experiment doorgaat zal waarschijnlijk een aantal mensen WMO-vervoer gaan aanvragen met extra kosten voor de gemeente tot gevolg. Maar WMO-vervoer is alleen voor mensen die geen beroep op familie of vrienden kunnen doen. Dus wordt er weer meer gevraagd van al zwaar belaste mantelzorgers?

• Wat gemist wordt bij het voorgestelde experiment is een doelstelling: wanneer is het experiment geslaagd? Hoeveel extra reizigers moeten er minimaal zijn, bijv. 6 of 8%? Welke concrete en meetbare resultaten moeten er bereikt worden en hoe ga je dat precies meten?
Het verlengingsvoorstel voor de busconcessie waarin het experiment met lijn 54 uitgewerkt is, bevat een behoorlijk aantal fouten en onduidelijkheden, ook op belangrijke punten. Waarom dit is kunnen we alleen naar gissen, maar het maakt wel dat de onderbouwing van het experiment niet goed is.

Overigens zijn er o.i. best dingen te bedenken waarmee ook dienstregelingsuren worden uitgespaard, maar waarbij heel weinig reizigers nadeel ondervinden.Wat o.i. misschien wel kan, is dat lijn 54 richting Holwerd in de ochtendspits niet twee maar één keer per uur door het dorp gaat en één keer over de provinciale weg (als lijn 154), en in de avondspits in de richting van Leeuwarden idem. Dit omdat deze bussen vaak bijna leeg zijn, omdat men ’s ochtends vooral in de richting van Leeuwarden reist met lijn 54 en ’s middags vooral richting noorden. Aan de hand van de concrete reizigerscijfers over de hele dag zou dit uitgewerkt kunnen worden. En de provincie zou ook eens met betrokkenen kunnen bekijken of het nodig is dat alle vijf buslijnen door Stiens blijven gaan of dat er bijvoorbeeld één gestrekt kan worden. Zo kunnen er dienstregelingsuren worden uitgespaard op een wijze waarbij minder mensen worden benadeeld, maar waarbij de provincie toch wat extra kan gaan doen in streken waar nu amper bussen rijden. In het voorstel ging het daarbij om meer bussen tussen Dokkum en Lauwersoog. Met gebruikmaking van alle data en technologie die voorhanden is, en met een al bestaande infrastructuur van haltes aan de provinciale weg en in de dorpen zijn er veel 'tûkere' experimenten te bedenken dan hetgeen de provincie heeft voorgesteld.

De provincie heeft n.a.v. de vorige bijeenkomst voorgesteld om tussen Ferwert en Marrum een zogenaamde 'opstapper' te plannen o.a. om Foswert bereikbaar te houden: een busje dat alleen rijdt als het gereserveerd wordt. De kosten liggen hoger dan van de bus. Provincie-ambtenaren waren zelf wel de eersten om te erkennen dat in de praktijk amper van zo'n opstapper gebruik wordt gemaakt, zo blijkt bijvoorbeeld in Burdaard.

Verder heeft de provincie nog de optie gepresenteerd om dagelijks zeven bussen in de spits niet meer door maar langs Stiens te laten rijden. Deze zouden daar dan zelfs niet bij de provinciale weg stoppen.

De provincie heeft wel toegezegd om bijvoorbeeld de kwestie van het aantal reizigers dat een langere totale reistijd krijgt te bekijken (hadden ze dat niet al eerder moeten doen?) maar we hebben weinig hoop gekregen dat de provincie het experiment nog fundamenteel wil aanpassen door wel bussen door het dorp te laten rijden. We zullen onze argumenten daarom ook nog per mail aan de provincie sturen zodat men er ook op die manier nog eens kennis van kan nemen.

Bestuur Doarpbelang Marrum-Westernijtsjerk

 

Ter toelichting hierbij onze schatting van reizigers die voor- en nadeel in totale reistijd ondervinden:

buslijn54 reistijd

Toelichting
1. Bovenstaande cijfers van aantallen reizigers die een langere of kortere reistijd krijgen zijn schattingen, per dorp bekeken op basis van de afstand van woningen tot bushaltes en met inachtneming van het verschil in busreistijd;
2. Bij de schatting is ook rekening gehouden met het feit dat er ook reizigers uit de vier dorpen ri. Dokkum reizen.
3. Lijn 54 rijdt meestal maar tot Holwerd; bijv. op een doordeweekse dag rijdt 54 5 x tot Dokkum en 154 10 x. Hiermee is rekening gehouden. (Toevoeging: uit later ontvangen cijfers van Arriva blijkt het aantal instapper in Holwerd t/m Dokkum richting Leeuwarden ca. 6.300 te zijn in 2016, dus iets hoger dan onze schatting van 6.000)
4. Voor reizigers uit bijv. Stiens of Holwerd die naar een bestemming in één van de vier dorpen willen, bijv. Foswert in Ferwert, wordt de totale reistijd langer. Hiermee is geen rekening gehouden.
5. Comfort van de reis: ook een aantal reizigers die er qua totale reistijd misschien iets op vooruit gaan of gelijk blijven, leveren in op comfort van de reis. Dit omdat loop-/fietsijd in de plaats komt van busreistijd.